Rapport: De status en arbeidsomstandigheden van kunstenaars en culturele en creatieve professionals

Dit rapport is het resultaat van de OMC-werkroep (Open Method of Coordination), samengesteld door de Europese Commissie, en bestaande uit verschillende experts uit de 27 lidstaten over "De status en werkomstandigheden van kunstenaars en culturele en creatieve professionals". De werkgroep werkte sectoroverschrijdend en omvatte zowel experts op het gebied van cultuur als op het gebied van werkgelegenheid en sociale en economische zaken. De werkgroep kwam gedurende 2021 en 2023 zes keer bijeen middels plenaire vergaderingen en er hebben tussendoor nog vele uitwisselingen plaatsgevonden. Uit Nederland nam Joost Heinsius deel aan de werkgroep. Het rapport gaat in detail in op de volgende aspecten van de arbeidsomstandigheden van kunstenaars en professionals in de creatieve sector: kunstenaarsstatuut en sociale zekerheid, fair practice, vaardigheden en levenslang leren en artistieke vrijheid. Het rapport bevat naast een reeks aanbevelingen geformuleerd. ook casestudy's en aanbevelingen en, als afzonderlijk document, een samenvatting, beide zijn hieronder te downloaden.

Vanwege de beperkte bevoegdheden van de EU vereisen veel van de uitdagingen die in dit verslag aan de orde komen, actie op lidstatenniveau dat verder reikt dan het werk van de ministeries van Cultuur maar een politieke en multidisciplinaire aanpak waarbij verschillende ministeries betrokken zijn.

We moeten, naast algemeen bestaande wetgeving, streven naar een meer specifieke en coherente wetgeving met betrekking tot kunstenaars, die alle domeinen van het werk dekt (werkgelegenheid/arbeid, sociale zekerheid, belastingen).

In het nieuwe EU-werkplan voor cultuur 2023-2026 worden verdere acties op EU-niveau uiteengezet, waaronder een follow-up van de output van de resultaten van deze OMC-werkgroep, die garandeert dat het onderwerp op de agenda blijft staan. Daarnaast zullen alle gegevens die zijn verzameld via een uitgebreide enquête worden gebruikt voor een online platform waar alle verzamelde data wordt gedeeld inclusief updates van nieuwe initiatieven.