Schrijfster Elvira Bonafacio nam deel aan het project Other Words

In de publicatie Creative Europe 2014 - 2020 geven we een overzicht van de Nederlandse deelname aan het Creative Europe programma in deze periode. Niet alleen door naar de statistieken te kijken, maar ook door inzicht te geven in de verhalen achter de projecten die steun ontvingen. Eén van de ondersteunde projecten is Other Words, een samenwerkingsprogramma tussen culturele organisaties in Europese regio"s, met het doel om een netwerk van creatieve stages voor Europese schrijvers in kleine en minderheidstalen op te richten.

"Via het door Creative Europe Cultuur gesteunde project Other Words ging ik acht weken op residentie in Belfast in Noord-Ierland. Het doel van dit project was om literatuur in kleine talen en minderheidstalen te bevorderen door schrijvers in deze talen op uitwisseling te laten gaan. Ik kom van Curaçao, en schrijf in het Papiaments.

In Belfast kreeg ik een logeeradres, een werkplek en afspraken met verschillende lokale leiders, docenten en schrijvers. Ook deed ik een uitwisseling met studenten. Ik heb nu nog steeds contact met die schrijvers en met meerdere scholen.
Daarnaast schreef ik een nieuw werk dat vertaald werd in het Engels, Iers, Sloveens, Fries en Baskisch. Deze kun je op de website van Other Words lezen, samen met een paar blogposts geschreven in het Papiaments en Engels.

Het was een verrijkende ervaring. Ik hoorde veel over de strijd die in Belfast gevoerd is. Mijn gedachte bracht me even naar het koloniaal verleden van Curaçao. Alhoewel deze twee niet te vergelijken zijn, is er ergens een aanknopingspunt: de strijd die ieder op zijn eigen manier heeft gevoerd. Waar mensen onder hebben geleden en nog steeds littekens van dragen. Een cultuurshock was ook deel van de ervaring. In Curaçao is de cultuur erg gastvrij en wordt alles voor je geregeld. In Ierland wordt er wat meer zelfredzaamheid van je verwacht. Ik voelde me soms eenzaam, maar daardoor heb ik ook veel geleerd, naast het uitvoeren van al mijn geplande activiteiten.'

'Aanvankelijk was Other Words bedoeld voor een paar kleine talen, waaronder het Fries, maar Papiaments was daar niet één van. Ik raakte bij Other Words betrokken via de projectleider in Baskenland. Die had in Donostia contact met Curaçaoënaar Nanelia Walfenzao, en er werd besloten het Papiaments als ‘adoptietaal’ mee te nemen in het project.
Ik vind het belangrijk dat ook talen als het Papiaments worden betrokken bij Europese projecten die betrekking hebben op minderheidstalen. Dat is ook belangrijk voor onszelf: de nieuwe generatie op Curaçao ziet het belang er niet altijd van in: waarom moet ik Papiaments leren? Het is toch zo’n kleine taal? Ik vind dat wij het gebruik van kleine talen moeten stimuleren. Dan krijg je juist cultuuroverdracht via creativiteit: kunst, literatuur en muziek. Dat gebeurt ook wel: zo zijn muzikanten als Izaline Calister, Tania Cross, Randal Corsen en Gio betrokken bij de Caribische cultuur. Zelf werk ik bij de organisatie Arte di Palabra, die het gebruik van Papiaments in het onderwijs bevordert via literatuur. Het is een project van de ABC-eilanden, waarbij jongeren worden gestimuleerd om in hun eigen taal te schijven.

Het Creative Europe programma is nog niet erg bekend op Curaçao. Het gebeurt wel steeds vaker dat Curaçaose docenten een tijd naar Europa gaan, bijvoorbeeld via Erasmus+, maar de jongeren gaan alleen om te studeren, en dat doen ze op jonge leeftijd, voordat hun identiteit helemaal is gevormd. Dan leer je vooral over Europese cultuur, maar kun je zelf nog niet echt staan voor je eigen cultuur. Dus projecten zoals Creative Europe moeten meer bekend worden in het Caribische deel van het Koninkrijk, voornamelijk bij de jongeren; vooral voor de persoonlijke ontwikkeling en culturele bewustwording.'

Project: Other Words – Literary circuit for small and minority language
Projectleider: Donostia Kultura Entidad Pública Empresarial, San Sebastian/Donostia, Spanje
Nederlandse partner: Stichting Kulturele Haadstêd 2018, Leeuwarden/Ljouwert
Deelnemende landen: Spanje, Nederland, Noord-Macedonië, Ierland, Slovenië
Discipline: Literatuur

1/10/2015 – 31/07/2019
Kleinschalige samenwerkingsprojecten
Toekenning Creative Europe: €200.000