Interview met Anke van Diejen, één van de oprichters van Picl

In de publicatie Creative Europe 2014 - 2020 geven we een overzicht van de Nederlandse deelname aan het Creative Europe programma in deze periode. Niet alleen door naar de statistieken te kijken, maar ook door inzicht te geven in de verhalen achter de projecten die steun ontvingen. Eén van de succesvolle projecten is online filmplatform Picl en dus interviewden wij Anke van Diejen. Zij is samen met Noortje van de Sande oprichter van Picl in samenwerking met inmiddels 39 Nederlandse filmtheaters. Picl biedt kijkers de mogelijkheid om films die nu in het theater te zien zijn, direct online te bekijken en daarmee hun lokale filmtheater te steunen. Anke vertelt over het ontstaan van de dienst, het landschap waarin ze opereren en de internationale ambities.

“Mijn interesse voor cinema kwam eigenlijk best wel laat, ik heb het niet van huis uit meegekregen. De fascinatie ontstond in mijn studententijd toen ik steeds vaker het filmhuis Cinemarienburg (later Lux) bezocht en daar uiteindelijk ben gaan werken. Na een aantal jaar te hebben gewerkt aan de filmprogrammering, raakte ik geïnteresseerd in nieuwere vormen van distributie. Ik merkte dat er weinig ruimte was voor vernieuwing en dat veel films tussen wal en schip belandden. Dat vond ik zo zonde. Daarom ben ik voor mezelf begonnen.

Uiteindelijk ging ik samen verder met Noortje van de Sande, die Herrie Film & TV had opgericht. We wilden meer op maat kijken naar de potentie die een film heeft en welk publiek daarbij past, we zaten daarin heel erg op één lijn.”

“Niet lang daarna ontstond bij ons het concept dat uiteindelijk PICL (eerst FilmThuis genoemd) is geworden. We vonden het zo zonde dat een film slechts een paar weken draaide en daarna verdween.

Een aantal theaters toonden interesse, omdat zij ook vonden dat sommige films meer aandacht verdienden. Er was ook veel weerstand uit angst dat thuiskijken het bioscoopbezoek zou vervangen. Wij zaten net op een kantelpunt, men voelde dat er wel iets moest gebeuren, maar VoD was eigenlijk wel nog steeds ‘de vijand’. Er was gelukkig genoeg interesse om het concept uit te proberen. Daar is echt sprake geweest van een cultuuromslag.”

We zijn afgelopen jaar enorm gegroeid, van 21 filmtheaters in maart 2020 vlak voor de eerste lockdown, naar 39 aangesloten theaters. Ook de views zijn vervijfvoudigd. Ik hoop dat het bioscoopwezen straks weer volledig herstelt. Wij draaien het beste bij een gezond filmklimaat, waarbij een heleboel mensen naar de bioscoop gaan.

Nu ook veel grote aanbieders en studio’s heel agressief de markt opgaan, is het belangrijk een lokaal alternatief te bieden. Wij merken dat mensen PICL heel sympathiek vinden omdat het heel duidelijk een samenwerking met de filmtheaters is, zonder dat daar een groot commercieel bedrijf achter zit.

“Toen we begonnen werden we in contact gebracht met Kino On Demand in Duitsland, omdat zij een vergelijkbaar platform aan het opzetten waren. Frankrijk (La Toile) en Noorwegen (Nettkino) kwamen daar ook nog bij. Onze visie was hetzelfde: het koppelen van off- en online aanbod levert een groter en diverser publiek op voor arthousefilms en dus voor filmtheaters. Wij waren wel de enige die films konden aanbieden vanaf het moment dat ze ook in de cinema draaiden. Nederland heeft een uniek bioscoopklimaat met veel, professionele en onafhankelijke filmtheaters die ook nog eens bereid bleken om dit innovatieve experiment met ons aan te gaan. Uiteindelijk hebben we drie jaar samengewerkt en hebben we heel veel in gezamenlijkheid uitgevogeld.

Een lokale aanpak bleek heel belangrijk. In eerste instantie wilden we meer op de techniek samenwerken, maar telkens bleek dat de wensen per land heel specifiek waren. Daarom hebben we ons met name gericht op kennisuitwisseling.

Zonder Creative Europe hadden we veel stappen niet kunnen zetten. Het kost namelijk heel veel tijd, geld en moeite om zoiets van de grond te krijgen. Dat is niet per se gemakkelijk vanuit een dergelijke nichepositie. Daarbij is de steun van Creative Europe onmisbaar geweest.”

“Picl gaat met steun van Creative Europe internationaal! Nederland is de perfecte proeftuin geweest voor dit concept vanwege ons fantastische filmtheaterklimaat in vergelijking met andere Europese landen.

Om te beginnen zijn we in gesprek met België. Onze aanpak is custom made, omdat de lokale situatie overal zo anders is. We zijn ervan overtuigd dat PICL nooit had kunnen slagen als we niet het netwerk en intensieve contact met de filmtheaters al hadden. We gaan daarom niet zelf het concept neerzetten in andere landen, maar we zoeken een lokale partij die daar kansen ziet en die zullen wij waar nodig ondersteunen.”

• Denk goed na of de subsidie bij je project past. Kies er nooit voor om vanwege het mooie budget dingen te verzinnen die erbij passen. Het moet echt kloppen, anders loop je tegen de lamp;
• We hadden dit jaar voor het eerst ondersteuning bij de aanvraag, dat vond ik heel prettig omdat het een heel intensief traject is;
• Je administratie op orde hebben en bijhouden is echt belangrijk;
• Zoek de juiste partners, want je deelt best veel met elkaar. Je moet het vertrouwen hebben dat de partners er net zo goed mee omgaan en ook hun administratie op orde hebben. Steek daar dus genoeg tijd in.